Η υπέρταση είναι μια από τις πιο συχνά εμφανιζόμενες ασθένειες του σύγχρονου πολιτισμού...

Η υπέρταση είναι μια από τις πιο συχνά εμφανιζόμενες ασθένειες του σύγχρονου πολιτισμού. Ορίζεται ως η χρόνια ανεβασμένη αρτηριακή πίεση (>160/95 mmHg), ενώ φυσιολογική θεωρείται όταν είναι κάτω από 130/85 mmHg.

Κατά την άσκηση η αρτηριακή πίεση μεταβάλλεται αλλά όχι αυστηρά ανάλογα με αυτή. Η συστολική πίεση αυξάνει με την αύξηση της επιβάρυνσης ενώ η διαστολική διατηρείται στο ίδιο επίπεδο ή ανεβαίνει ελάχιστα. Η διαφοροποίηση της πίεσης κατά τη διάρκεια της άσκησης, είναι άμεσα συνδεδεμένη με την πίεση σε ηρεμία. Φυσιολογικές τιμές θεωρούνται 180-210/60-80 mmHg ενώ όταν στο 50% της έντασης έχουμε πίεση πάνω από 180/90 mmHg ή πάνω από 225/90 mmHg στο 100% της έντασης, πρέπει να συμβουλευτούμε γιατρό.

Η άσκηση στο νερό μπορεί να φέρει ευνοϊκά αποτελέσματα σε άτομα χωρίς πολύ προχωρημένη υπέρταση, όταν δηλαδή δεν κρίνεται ακόμα απαραίτητη η χρήση φαρμάκων, όταν δεν έχει προχωρήσει η αύξηση των τοιχωμάτων της αριστερής κοιλίας και όταν οι αθλούμενοι είναι σχετικά νέοι.

Με την είσοδο των αθλουμένων στο νερό, όπου η επιφάνεια του νερού φτάνει μέχρι το ύψος του λαιμού, η επίδραση που ασκείται στο αγγειακό σύστημα είναι μείωση έως και 30% της αντίστασης στα αγγεία, με παράλληλη μείωση 30% του περιφερειακού φλεβικού τόνου. Η ολική περιφερειακή αντίσταση μειώνεται κατά τη διάρκεια της πρώτης ώρας της άσκησης και παραμένει σταθερή για το υπόλοιπο χρονικό διάστημα. Αυτή η μείωση φαίνεται να συνδέεται με τη θερμοκρασία του νερού, όπου με υψηλότερες θερμοκρασίες πραγματοποιούνται μεγαλύτερες μειώσεις. Επίσης αυτή η μείωση των περιφερειακών αντιστάσεων μειώνει παράλληλα τη διαστολική πίεση και το καρδιακό έργο (φορτίο).

Δεδομένου ότι η συστολική πίεση αυξάνεται με την αύξηση του καρδιακού έργου, διαφαίνεται από τα προαναφερόμενα ότι με την άσκηση στο νερό και τις επιρροές που ασκούνται από αυτό, η αύξηση της συστολικής πίεσης είναι 20% μικρότερη από ότι στη ξηρά!

Η αερόβια άσκηση στο νερό μπορεί μακροχρόνια να ωφελήσει τα άτομα με υπέρταση με τους εξής τρόπους:

. Μείωση στα επίπεδα κατεχολαμινών στο αίμα μετά την άσκηση.

. Μειωμένη δράση του συμπαθητικού συστήματος.

. Μείωση της περιφερειακής αντίστασης στα αγγεία.

. Μείωση μέχρι και 8-15 mmHg στη συστολική και 5-8 mmHg στη διαστολική πίεση [κυρίως μειώνοντας τις περιφερειακές αντιστάσεις και τη καρδιακή παροχή (λόγο ελάττωσης καρδιακού ρυθμού).

. Μείωση του στρες.

. Επίδραση στην ινσουλίνη και στην κατακράτηση νατρίου.

Όποτε γυμνάζουμε άτομα με υπέρταση οφείλουμε να έχουμε γνώση της σοβαρότητας της κατάστασης, τα φάρμακα που χορηγούνται καθώς και την επίδραση των φαρμάκων αυτών στην άσκηση. Οι κλασσικοί τρόποι καθορισμού της έντασης όπως ο καρδιακός ρυθμός, η πίεση, ακόμα και η πρόσληψη οξυγόνου, πρέπει να χρησιμοποιούνται με ιδιαίτερη προσοχή. Πριν την έναρξη ενός προγράμματος άσκησης στο νερό, είναι απαραίτητο να πραγματοποιείται ένα test κόπωσης καθώς και να είναι γνωστή η αντίδραση της πίεσης (του ατόμου) κατά την άσκηση. Η συνεχή ρυθμικής διάρκειας αερόβια άσκηση στο νερό, μέτριας προς χαμηλής έντασης ( 40-70% ), για 30-50 λεπτά είναι ο ιδανικός τρόπος άσκησης για τους υπερτασικούς.

Η συχνότητα της άσκησης πρέπει να είναι τουλάχιστον τέσσερις φορές την εβδομάδα. Στο σχεδιασμό ενός προγράμματος για υπερτασικούς θα πρέπει να αποφευχθούν : οι γρήγορες επαναλήψεις που προσφέρουν και υψηλή αντίσταση, οι υψηλές εντάσεις (όχι πάνω από 80%) καθώς και οι ασκήσεις υψηλού μυϊκού τόνου.